365 Dagen met Newton

Een unieke verzameling van 365 dagelijkse lezingen uit de ongepubliceerde preken van John Newton.

© JohnNewtonBrieven.nl 2022
Het recht van JohnNewtonBrieven.nl om te worden geïdentificeerd als de auteur van het werk is bevestigd door haar in overeenstemming met de Copyright, Designs and Patents Act 1988.
Schriftcitaten zijn uit de Statenvertaling, tenzij anders vermeld.

e-mailadres: info@johnnewton.nl
Alle rechten voorbehouden
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij mechanisch, elektronisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van JohnNewtonBrieven.nl.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij mechanisch, elektronisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van JohnNewtonBrieven.nl.

VOORWOORD

Dit prachtige boek is geen uitvoering van het vraagstuk “Wie zou u het liefst ontmoeten uit het verleden? Voor een christen is dat altijd een weinig zinvolle aangelegenheid, want de groten uit het verleden die wij het liefst zouden willen ontmoeten, wachten in feite op ons in de hemel! Nee, het doel van dit boek is niet “om John Newton te ontmoeten” (hoe mooi die gedachte ook is), maar om onder zijn bediening te zitten, om vandaag te genieten van wat velen vroeger hebben genoten.

Ik heb het voorrecht gehad “de eerste te zijn”, aangezien ik veel van het materiaal in dit boek vóór de publicatie heb kunnen gebruiken en het tot mijn dagelijkse metgezel heb gemaakt. Ik schrijf daarom niet om zo te zeggen in een geest van hoop, maar bij wijze van getuigenis. Niet “Wilt u John Newton ontmoeten?” maar “Hier is John Newton om u te ontmoeten, om te spreken, te onderwijzen en te leiden. Kom, geniet en doe er uw voordeel mee!

Newtons hele ambtsbediening droeg de kenmerken die zo kenmerkend zijn voor zijn prachtige hymnen: het was altijd Bijbels (om het Woord van God te delen), geestelijk (om het wandelen met God te bevorderen), eenvoudig (om de Bijbelse waarheid en principes duidelijk te maken) en praktisch (om persoonlijke heiligheid en gezonde relaties in kerk en maatschappij aan te leren). In deze verzameling heeft elke dag deze merktekenen, die zo nuttig zijn voor elke gelovige, en zo leerzaam voor hen die geroepen zijn om te prediken. Newton was een rijke en vorstelijke leraar, een gevoelige en zorgzame voorganger, en een eerlijke, openhartige gids.

Daarnaast heeft Newton in Marylynn Rouse een ware discipel en een bekwaam publiciste gevonden. Door enorme ijver en zelfopoffering heeft zij zichzelf tot een vooraanstaand ‘Newton-expert’ gemaakt, en in deze zorgvuldige compilatie staat al die deskundigheid tot onze beschikking. God zij dank, Hij heeft besloten dit werk te zegenen, net zo zeker als Hij het zal gebruiken om elke afzonderlijke lezer te zegenen!

Alec Motyer
Poynton, Cheshire
Advertentie april 2006

INTODUCTIE

In 1758 werkte John Newton als opzichter in de haven van Liverpool, vanuit een kantoor vlakbij de Albert Docks van deze stad, die op de Werelderfgoedlijst staat. Op aansporing van vrienden begon hij te bidden of hij het ambt wilde aanvaarden om “eerlijk en duidelijk de waarheden van het Evangelie te verkondigen”.
Hij besloot Christus en Dien gekruisigd te prediken, “de grote essentiële punten van de heerlijkheden van Zijn Persoon en ambten, Zijn wonderbaarlijke liefde en zachtmoedigheid, Zijn macht, trouw en bereidheid om te redden, de grootsheid van Zijn werken, de volmaaktheid van Zijn voorbeeld, Zijn leven, passie, dood en opstanding”, die hij beschouwde als “ongetwijfeld de meest aangename reeks onderwerpen. Het is nuttig en doeltreffend, waardoor er een haat tegen de zonde wordt opgewekt, de bronnen van genade in het hart worden gevoed, zodat iedere gelovige wordt bezield en toegerust voor zijn geestelijke strijd”.

Net als Jona was Newton van de Heere weggelopen en er was een geweldige storm op zee in 1748 voor nodig om hem te verootmoedigen, hem te overtuigen van zijn ongehoorzaamheid en hem aan te zetten om God om genade te roepen. Later zou hij schrijven: “Hoe kostbaar was de genade in het uur dat ik voor het eerst geloofde”. Voor de rest van zijn leven maakte hij van 21 maart, de dag van zijn bekering, een dag om te danken en te bidden (zie deze datum in het boek).

Toen Newton uiteindelijk in 1764 door de goede wil van Lord Dartmouth (de latere Britse minister van Koloniën) dat hij in de bediening trad in parochiekerk St Peter and St Paul in Olney. Zestien jaar lang leefde hij tussen de wevers en landbouwers. Hij leerde van hun eenvoudige levensstijl, paste de Bijbelse waarheden toe in alledaagse termen en deed waardevolle pastorale ervaring op.

Hij bereidde zijn preken voor in een reeks notitieboekjes. Hannah Wilberforce, de tante van William Wilberforce, was een van Newtons vele vrienden die smeekte om zijn notitieboekjes te mogen lenen. Dankzij deze schriften zijn er gelukkig nog veel bewaard gebleven. Geen ervan is ooit eerder gepubliceerd, dus na een periode van meer dan 200 jaar mogen wij ons nu aansluiten bij deze bevoorrechte groep vrienden en zijn preekschriften ‘lenen’.

Wij hebben echter een voordeel ten opzichte van zijn tijdgenoten, want we kunnen putten uit zijn ongepubliceerde dagboeken en correspondentie om wat extra inzicht te krijgen in sommige gebeurtenissen rond deze preken. Uit zijn dagboek leren we bijvoorbeeld dat Amazing Grace vrijwel zeker werd geschreven voor nieuwjaarsdag 1773 (zie 1 januari) en Glorious things of you are spoken, Zion city of our God, voor eerste paasdag 1775 (de serie die hij toen preekte uit 2 Samuel 23:5 weerspiegelt zeker soortgelijke gedachten – zie 1 mei).

Sommige zaken geven ons meer achtergrondinformatie dan alleen de datum. Newton, die graag lering trok uit het werk van zijn Schepper, vond het bijvoorbeeld belangrijk om de handtekening van God erin te ontdekken. Toen hij op 30 juli 1776 in Olney een maansverduistering waarnam, noteerde hij in zijn dagboek: ” Mijn Heere, ik moest denken aan uw verduistering. De verschrikkelijke duisternis die Uw geest overspoelde toen U zei: “Waarom hebt Gij mij verlaten? Och, de zonde was de oorzaak, mijn zonde. Hij verwoordde deze gedachten in een hymne, en predikte daaruit in het Great House (eigendom van Lord Dartmouth) op zondagavond, en stuurde een kopie naar zijn vriend en sponsor John Thornton.

Terwijl velen met onbedachtzaam oog Tevergeefs Uw werk aanschouwen; Staat u mij bij, Heer, opdat ik mag trachten onderricht te ontvangen.

Ik zou het liefst mijn dankbare hart en lippen in lof aan U verbinden;En nadenken over Uw Eclipse, In het droevige Gethsemane.

Newtons dagboeken, notities, hymnen en correspondentie vormen een bron van overdenkingen voor de preekfragmenten, aangevuld met enkele Bijbelverzen. De meditaties omvatten 124 van zijn eigen liederen uit Olney Hymns, die in 1779 werden gepubliceerd tijdens zijn laatste jaar in Olney. Uittreksels uit zijn verslag van jeugdbijeenkomsten illustreren de punten van de preek, samen met een deel van zijn correspondentie met William Wilberforce, John Thornton (oom van Wilberforce en directeur van de Bank of England), John Ryland (later president van Bristol Baptist College) en de familie Coffin in Linkenhorne, Cornwall.

De preekuittreksels in dit boek zijn gebaseerd op Newtons niet eerder gepubliceerde aantekeningen voor 105 preken. Enkele van zijn oorspronkelijke aantekeningen waaruit hij later vijftig preken publiceerde op basis van de teksten in Händels Messiah staan in de hoofdteksten (zie bijvoorbeeld 8 juni). Zo vinden we ook de preeknotities voor How sweet the name of Jesus sounds (zie 8 april), van een toespraak tot het Bijbelgenootschap (nu het Naval, Military and Air Force Bible Society – zie 22 september) en van de begrafenisdienst van zijn “rechterhand”, Betty Abraham, een vrouw van een horlogemaker uit Olney, vergezeld van een hymne gebaseerd op de laatste woorden die zij sprak, uit Klaagliederen 3:24, De Heere is mijn deel (zie 13 februari).De meeste preken werden tussen 1764 en 1780 in Olney gepreekt en komen uit preekboekjes die in het bezit zijn van het Cowper & Newton Museum. Af en toe zijn de preken of gezangen gedateerd (eenenveertig preken en drieëntwintig gezangen zijn geïdentificeerd). Enkele preken werden in Londen gehouden, want Newton werd later rector van St Mary Woolnoth in het hart van de ‘square mile’ van de stad. Zijn gemeenten kwamen uit alle kerkgenootschappen, waaronder Methodisten, Presbyterianen, Congregationalisten, Baptisten, Moraviërs en Quakers. Eén preek in deze dagelijkse lezingen werd geschreven om gepreekt te worden als jaarlijkse preek voor zijn parochiaan, de Lord Mayor van Londen (zie 25 maart).

Hoewel de gebeurtenissen rond de preken en meditaties interessant zijn, komt verreweg het grootste voordeel van deze lezingen voort uit de Bijbelse benadering die Newton bleef hanteren vanaf het besluit dat hij in 1758 op de oevers van de Mersey nam om ‘eerlijk en onomwonden de waarheden van het Evangelie te verkondigen’.

Ook wij mogen aansluiten bij Newtons ontbijtgezelschap in Londen of bij zijn dinsdagavondbijeenkomsten voor “Parsons, Parsonets, and Parsonettas.” Of de minderbedeelden, zoals de berooide Claudius Buchanan (die Newtons kapelaan werd en later vice-provoost van Fort William in Bengalen), de parlementsleden en stadsbankiers, zoals William Wilberforce en Henry Thornton, vrouwelijke auteurs zoals Hannah More (bekeerd door het lezen van Newtons brieven, die als Cardiphonia zijn gepubliceerd), pionierszendelingen zoals William Carey (die naar India ging), Richard Johnson (kapelaan van de eerste vloot naar Australië), en nog veel meer.

Hoewel elke bladzijde ‘op zichzelf staat’, biedt deze dagelijkse lezing de mogelijkheid om Newtons gedachtegoed te volgen, zoals bijvoorbeeld de selecties uit zijn serie over de Gedaanteverwisseling, waarin hij een passage van verschillende kanten bekijkt, met telkens nieuwe inzichten.

Tot slot besluit ik met de woorden van John Newton, omdat zij toepasselijk zijn voor deze selectie overdenkingen: “Met deze woorden wil ik proberen uw overdenking te begeleiden. Zoals de vrouw van Samaria kan ik zeggen: De put is diep [Johannes 4:11]…. Ik denk dat we samen met de psalmist een goede reden hebben om te bidden: Ontdek mijn ogen, dat ik aanschouwe de wonderen van Uw wet. [Psalm 119:18]. Moge dit het verlangen van ons aller hart zijn, en moge de Heere een genadig antwoord geven.

COMMENTAAR VAN DE REDACTIE

Alle teksten in dit boek zijn afkomstig van Newton, hoewel spelling en woordgebruik zijn aangepast om het lezen makkelijker te maken. Heel af en toe is een woord of zin aangepast, en dit is aangegeven in de voetnoten. In het belang van een gelijke lengte zijn enkele kleine weglatingen gedaan uit Newtons preeknotities, maar deze hebben de strekking en argumentatie van wat hij zei niet veranderd. Ronde haakjes geven Newtons geschriften aan en vierkante haakjes die van de uitgever. Hoewel elke pagina op zichzelf compleet is, zijn preken die verder gaan genummerd als [1/4], [2/4], enz.

DANKBETUIGINGEN

Mijn dank gaat uit naar de volgende personen die toestemming hebben verleend om uit hun manuscripten te citeren: The Bodleian Library, Bristol Baptist College, Cambridge University Library, The Cowper & Newton Museum, Dr Williams’s Library, Lambeth Palace Library, Princeton University Library en mevrouw Hilary Aspray.

Veel vrienden hebben in deze uitgave een rol gespeeld door hun aanmoedigingen, proeflezen en gebeden gedurende het proces ( het was een lange weg!). Speciale dank gaat uit naar Alec Motyer, bisschop Timothy Dudley Smith, de trustees van het John Newton Project – John Langlois (voorzitter), Tony Baker, Martin Hines, Mike Swales, Malcolm Turner en Robert Watson – en naar Chris Wilson, Anna Fisher en Laurie Brokenshire. Mijn dank gaat ook uit naar Brian Edwards en John Roberts voor hun suggesties voor het boek en naar Elizabeth Knight, trustee van het Cowper & Newton Museum, Olney, historica extraordinaire, die mij als eerste Newtons preekboekjes in handen gaf en zo een onomkeerbare keten van gebeurtenissen in gang zette die leidt tot de online publicatie van The Complete Works of John Newton op www.johnnewton.org